Het was mijn derde week in Kikori, op maandagochtend, toen ik hoorde dat er een nieuwe patiënte was binnen gekomen. Een 27-jarige vrouw had zichzelf de vorige avond overgoten met benzine en zichzelf daarna in brand gestoken. 60 procent van haar huid was verband, grotendeels diepe brandwonden. Ze had dit gedaan na een ruzie met haar man, waarna ze geen uitweg meer zag. Een aantal dagen later overleed ze.
Deze vrouw was helaas niet de eerste vrouw uit haar dorp Karaulti, die op deze manier een zelfmoordpoging had gedaan en we zien veel slachtoffers van huiselijk geweld uit die regio in het ziekenhuis.
Huiselijk geweld is in heel Papoea-Nieuw-Guinea een groot probleem. In Kikori wordt er veel aandacht besteed aan slachtoffers, in de vorm van bemoediging, gebed, advies, praktische ondersteuning en bemiddeling tussen beide partners. De verpleegkundigen hebben samen een vereniging opgericht die regelmatig samenkomt om plannen te maken om slachtoffers te ondersteunen en om geweld terug te dringen.
Een belangrijke veroorzaker van geweld in PNG is alcoholmisbruik. Wanneer een man dronken thuis komt en het eten nog niet klaar is, de kinderen huilen of om een andere willekeurige reden, dan wordt er zomaar geslagen en niet alleen met de vuist, maar ook met machetes, bijlen of andere voorwerpen. In veel gevallen zorgt de vrouw voor het huishouden en de kinderen. Ze heeft vaak geen educatie genoten en geen inkomen en als dit al het geval is, wordt het besteed aan de kinderen. Dit maakt vrouwen afhankelijk van hun partner en we horen dan ook regelmatig dat vrouwen het gevoel hebben dat ze niet op hun eigen benen kunnen staan. Bovendien zijn veel vrouwen betaald met een bruidsschat en wonen ze vaak met hun gezin bij hun schoonfamilie van wie ze weinig steun ontvangen in het geval van een conflict. Een veel voortkomend onderwerp van conflict is polygamie. Zelfs als de vrouw concurrentie afkeurt, gooit de man haar klacht in de wind en trouwt toch een tweede of zelfs derde vrouw. De man bepaalt en de vrouw denkt uiteindelijk dat ze weinig anders te kiezen heeft dan zich neer te leggen bij de situatie of zoals in het geval van bovenstaande voorbeeld een zelfmoordpoging te wagen.
Elk jaar is op 25 november de ‘Internationale dag voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen’. Dit jaar besloot Kikori hospital een team naar Karualti te sturen om een driedaagse outreach te doen vanwege de vele slachtoffers daar. Ik ging mee naar Karaulti, een dorp halverwege Kapuna en Kikori. Het dorp had onze komst voorbereid en een prachtige tent van bushmaterialen opgetrokken in het centrum van Karaulti.
De avonden werden gevuld met het kijken van films. In en rondom de tent zaten honderden mannen, vrouwen en kinderen aandachtig te kijken. We keken naar verhalen over krachtige, inspirerende vrouwen uit PNG, die lieten zien dat je ook als vrouw het verschil kan maken en veel kan bereiken. Verder keken we naar een indrukwekkende film over de rol van de vrouw in PNG en de invloed van geweld op de samenleving. Deze film maakte duidelijk dat de vrouw ontzettend belangrijk is in het gezin en de samenleving en daarom ook veel meer waardering zou moeten krijgen. Geweld heeft een negatieve invloed op families en de komende generaties en wij moeten er allemaal voor strijden om de vicieuze cirkel van geweld te doorbreken.
Uiteraard werden de films goed voorzien van commentaar vanuit de zaal. Bij het zien van verdrietige scenes werd er synchroon met de tong geklakt en bij het zien van iets grappigs grinnikten mensen eerst even, steevast gevolgd door een eenstemmig klinkend geloei. Ik ben er nog steeds niet achter hoe zoveel mensen tegelijk het voor elkaar krijgen om op precies hetzelfde moment en op dezelfde toonhoogte deze loei in te zetten, maar PNG’ers zijn er erg goed in!
Het hoofdprogramma was op maandag 25 november, waaraan zo’n 120-150 vrouwen deelnamen. Om 8 uur zouden we beginnen met een protestmars door de aaneengesloten dorpen. In de praktijk kwam het erop neer dat we om 9 uur echt begonnen, omdat de batterijen van de megafoon leeg waren…
Daarna kwamen we weer samen in onze bush conferentiezaal waar belangrijke personen uit het dorp de deelnemers toespraken, zoals dorpsleiders, een politieman en kerkleiders. Zij besteedden vooral aandacht aan het feit dat huiselijk geweld niet wenselijk is en schadelijk is voor alle gezinsleden. Bovendien werd er gesproken over de mogelijkheid om naar de politie/rechtbank in Kikori te gaan en het belang daarvan. Weinig vrouwen die slachtoffer zijn van geweld doen aangifte, vanwege het vaak falende rechtssysteem, waardoor een aanklacht vaak vruchteloos blijkt. Toch werden deelnemers bemoedigd om aangifte te doen om ook deze cyclus te doorbreken.
Verder werd er gesproken over het aandeel van vrouwen in ruzies. Er werd opgeroepen om te bidden voor deze situaties en er werden suggesties gedaan om met geweld om te gaan of geweld te voorkomen. Een voorbeeld is een vechtpartij uit de weg gaan en je partner niet boos maken als hij dronken is.
Na al deze speeches was het tijd voor de groepsdiscussies. Er werd gesproken over de vormen van geweld waar deelnemers mee te maken hebben en over manieren om daarmee om te gaan. Verschillende oplossingen werden aangedragen en vrouwen bemoedigden elkaar.
Kikori hospital heeft als wens om een ‘empowerment center/safehouse’ te bouwen op het ziekenhuisterrein. Dit zal dienen als uitvalsbasis voor al onze activiteiten in de strijd tegen geweld, zoals het organiseren van protestmarsen en campagnes, maar ook praktische ondersteuning aan slachtoffers. We hopen de vrouwen een veilige plek te kunnen bieden, waar hulp en bemoediging centraal staan. Ook partners zullen hierin betrokken worden en begeleiding krijgen. Bovendien zullen hier taallessen worden gegeven en kunnen vrouwen hier een ambacht leren, zodat ze zelf geld kunnen verdienen om op eigen benen kunnen staan wanneer dat nodig is. Omdat wij bijna dagelijks de gevolgen zien van geweld in Kikori en het belangrijk vinden dat de vicieuze cirkel doorbroken wordt, proberen wij te helpen bij het realiseren van dit centrum.
Ook jij kunt helpen in deze strijd tegen huiselijk geweld door te doneren voor dit centrum!
