Werken in een bush ziekenhuis brengt de nodige uitdagingen met zich mee, zoals ik ook al in de vorige blog schreef. Een van de grote uitdagingen hier is het gebrek aan diagnostische middelen.
We hebben hier een klein lab waar we vooral sputum testen op tuberculose. Verder kunnen we in het lab bloed kruisen voor bloedtransfusies. Helaas hebben we geen bloedbank met een voorraad bloed, maar bijna alle patiënten komen met veel familieleden waarvan er vaak wel één een match is met de patiënt. In sommige gevallen doneert een van de stafleden een zakje bloed. Verder kunnen we als het om bloed testen gaat wat sneltesten doen voor o.a. Malaria, HIV, Hepatitis B en Hb.
Gelukkig heeft het ziekenhuis in Kapuna een machine voor het testen van o.a. nierfunctie, leverfunctie en witte bloedcellen. Wanneer er een boot richting Kapuna gaat (gemiddeld een keer per 1-2 weken) kunnen we een buisje bloed mee sturen om het een en ander te laten bepalen.
Voor beeldvorming beschikken we alleen over echoscopie. Een röntgenapparaat hebben we helaas niet, laat staan een CT-scan. Het mobiele echo apparaat wordt dan ook voor allerlei doeleinden gebruikt: van zwangere vrouwen en vergrote levers, tot abcessen en botbreuken. Helaas hebben we geen radioloog, dus alle echo’s moeten we zelf maken. Hoewel ik heel blij ben met de echo en het echoën ook steeds een beetje beter gaat, mis ik regelmatig een röntgenapparaat.
Na bijna 3(!) maanden wordt het onderhand wel eens tijd voor een aantal interessante casussen zoals ik aan veel mensen beloofd heb!
Een paar weken geleden kwam er op zondagmiddag een jongen van 18 na een rugby ongeluk. Een tegenspeler was met volle snelheid met zijn hoofd tegen de buik van de patiënt aan gelopen. De patiënt had enorme buikpijn, maar gelukkig was hij verder stabiel (buik was soepel en vitale functies normaal). Ik belde mijn collega om mee te kijken met de echo en we zagen een heel klein beetje vrij vocht rondom de blaas, maar verder geen verontrustende dingen. Over het algemeen is de kans op een scheur in de milt na een trauma als dit iets groter hier, omdat een vergrote milt hier vaker voorkomt. De milt komt in dat geval een beetje onder de ribben uit en wordt niet geheel beschermd. De patiënt had geen vergrote milt, maar we hielden alsnog rekening met een mogelijke scheur in zijn milt. Gedurende de nacht bleef de patiënt stabiel, hoewel tijdens de overdracht bleek dat de hartslag wel wat omhoog ging. Toen Sebastiaan de volgende ochtend de dienst overnam en de echo herhaalde, zag hij een toename van het vrij vocht. Omdat we de patiënt graag in de buurt van een chirurg wilden hebben voordat hij instabiel zou worden, kon Sebastiaan via de oliemaatschappij uiteindelijk een overplaatsing met de helikopter regelen (zie ook de foto). Nu ik een beetje gewend ben aan de omstandigheden in Kikori leek de helikopter, van alle medische gemakken voorzien, opeens wel uit een andere wereld te komen. Uiteindelijk werd de patiënt overgebracht naar een ziekenhuis in de highlands waar hij direct geopereerd is. Er bleek een scheur in zijn darm te zijn. 1.5 week later kwam een jonge gezonde man naar ons ziekenhuis voor het verwijderen van de hechtingen.
Een jongetje van 5 jaar kwam met zijn ouders naar het ziekenhuis. Ze wonen op zo’n 4-7 dagen reizen van het ziekenhuis, vooral afhankelijk van de snelheid waarmee ze naar de rivier kunnen lopen. Het jongetje was een jaar geleden gevallen en had als gevolg hiervan twee wonden op zijn bovenarm. Verder kon hij gewoon alles met zijn arm doen. Een paar maanden later stak er plotseling een stuk bot uit zijn bovenarm. Hoe lang dit al gaande was, was een beetje onduidelijk (tja, tijd is hier zo relatief), maar waarschijnlijk al een half jaar. Rondom dit uitsteeksel (ongeveer 3-4 cm) was een ontstoken wond en daaronder voelden we direct onder de huid vervormd bot over een groot gedeelte van de bovenarm, wat overigens wel aan elkaar gegroeid was. Diagnose (niet bevestigd met röntgen uiteraard): osteomyelitis, botontsteking. Hij kon trouwens alles nog met deze arm en was verder totaal niet ziek! We hebben het stukje bot verwijderd en zijn gestart met antibiotica, in totaal 2 maanden. Hopelijk zal zijn bot uiteindelijk weer mooi genezen en sterk worden, maar daar zal ik denk ik nooit achter komen..
Een vrouw van tussen de 40 en 50 jaar, kwam met een gigantische buik naar het ziekenhuis. Ze vertelde ons dat ze al een paar jaar zo’n enorme buik heeft en af en toe naar het ziekenhuis komt om het vocht af te laten tappen. Helaas had ze geen clinic book (schriftje waar alle medische notities in worden geschreven). Omdat we dachten dat het om acites ging, waren we heel voorzichtig met het draineren van vocht. Uiteindelijk na veel aandringen kwam er ergens onderuit haar tas een papieren vodje dat een verwijsbrief bleek te zijn. Twee jaar geleden was ze ook in ons ziekenhuis geweest en werd er ook een enorme hoeveelheid vocht gedraineerd. Na deze drainage kwam men erachter dat het geen acites was, maar een cyste van de eierstok en wij zagen nu hetzelfde op de echo (nadat we wat vocht hadden gedraineerd). Ze was verwezen naar een gynaecoloog om de cyste te laten verwijderen, maar daar was ze helaas nooit heen gegaan. Hoewel haar woonplaats halverwege Kikori en het ziekenhuis in de highlands (met gynaecoloog) is, was ze nu toch weer naar Kikori gekomen. Nadat we 25 liter (!!!!) hebben gedraineerd, had haar buik nog steeds een indrukwekkende omvang, maar in ieder geval kon ze weer beter ademen en eten. Ik denk dat er nog zeker 10-15L vocht in haar buik zat. We hebben haar opnieuw verwezen naar de gynaecoloog voor een operatie en hopelijk kan ze in de tussentijd wat aansterken.
Een jongetje van 1 jaar werd verwezen vanuit een health centre met bloedarmoede en oedeem (zwelling) van zijn gehele lichaam. Toen ik hem en zijn zusje zag, dacht ik eerst dat het een tweeling was, maar dat bleek niet het geval. Hoewel het adopteren van kinderen hier vrij veel voorkomt, waren deze twee kinderen echt uit dezelfde moeder geboren, maar niet op hetzelfde moment. De ouders wisten me alleen te vertellen dat het patiëntje ouder was dan zijn zusje en het clinic book voegde ook niet veel toe, want dat was al voor 3 verschillende kinderen gebruikt. Na het tellen van zijn tanden kwamen we erachter dat hij ongeveer 2 jaar oud moest zijn. Een kindje van 2 met een gewicht van 8 kg, dat is nogal weinig. Conclusie: ernstige ondervoeding en inderdaad ook bloedarmoede, zoals de verwijzing al noemde. Dit kind werd behandeld volgens de PNG richtlijnen voor o.a. infectie, malaria, wormen en hij kreeg speciale voeding. Na twee dagen kwam de aap uit de mouw, of misschien kan ik beter zeggen de worm uit de… Enkele dagen lang poepte hij tientallen wormen uit in allerlei kleuren, soorten en maten (ja ik heb ze gezien;)). Hij knapte zienderogen op en veranderde in een levendig kind. Uiteindelijk bleek zijn ernstige toestand door een aandoening te zijn veroorzaakt die simpel te behandelen bleek. Hoewel we andere oorzaken natuurlijk niet uit kunnen sluiten en daarom ook alle andere behandelingen gegeven hebben, is dit wat mij betreft een bevredigend stukje geneeskunde.
Een zin die ik vaak hoor hier is: ‘expect the unexpected’. Dat geldt ook zeker voor mijn werk hier in het ziekenhuis. Ondanks de nodige uitdagingen en soms ook frustraties, is het hartstikke mooi om hier te werken en elke dag zoveel nieuwe dingen te leren!
